(Thanhhoa.dcs.vn): Bộ Tài nguyên và Môi trường nhận được kiến nghị của cử tri tỉnh Thanh Hóa gửi tới trước kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV, với nội dung:

(1) Đề nghị sớm có quy định cụ thể đối với thủ tục cấp phép khai thác hoặc đăng ký khối lượng khoáng sản (trừ cát sỏi thu hồi tại khu vực có dự án đầu tư xây dựng công trình quy định tại khoản 1 Điều 65 Luật Khoáng sản).

(2) Đề nghị sớm tham mưu Chính phủ ban hành sửa đổi Nghị định số 08/2022/NĐ-CP ngày 10 tháng 01 năm 2022 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường. Trong đó, bỏ quy định đất hai lúa là yếu tố nhạy cảm về môi trường và yêu cầu các dự án không thuộc danh mục cơ sở có nguy cơ gây ô nhiễm nhưng thuộc trường hợp thu hồi đất hai lúa phải thực hiện báo cáo đánh giá tác động môi trường với lý do: theo Luật Đất đai, đối với các dự án có chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa; Chủ dự án đã phải thực hiện nộp tiền bảo vệ và phát triển đất trồng lúa, phải thực hiện việc đánh giá tác động đến an ninh lương thực, mặt khác tác động đến môi trường đối với việc lấy đất trồng lúa không rõ ràng.

(3) Đề nghị sớm ban hành văn bản bỏ quy định khai thác nước là yếu tố nhạy cảm phải đánh giá tác động môi trường với lý do: theo Luật Tài nguyên nước, dự án có khai thác nước phải xin cấp phép cấp có thẩm quyền, trong quá trình xin cấp phép này đã phải đánh giá tác động đến việc khai thác nước; bỏ việc cấp giấy phép môi trường đối với các mỏ khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường ở quy mô cấp phép cấp tỉnh (yêu cầu làm đăng ký môi trường với cấp xã sau khi được phê duyệt kết quả thẩm định báo cáo đánh giá giá tác động môi trường) với lý do: Các mỏ khai thác khoáng sản, mức độ ô nhiễm môi trường chủ yếu là bụi và nước mưa chảy tràn, công trình xử lý môi trường đơn giản, diện tích chật hẹp, việc xây dựng công trình không đảm bảo diện tích và địa hình không bằng phẳng do đặc trưng của loại hình khai thác, gây khó khăn trong quá trình cấp phép môi trường.

Bộ Tài nguyên và Môi trường trả lời như sau:

*Về đề nghị sớm có quy định cụ thể đối với thủ tục cấp phép khai thác hoặc đăng ký khối lượng khoáng sản (trừ cát sỏi thu hồi tại khu vực có dự án đầu tư xây dựng công trình quy định tại khoản 1 Điều 65 Luật Khoáng sản:

Tiếp thu kiến nghị của cử tri nêu trên, trong dự thảo Luật Địa chất và Khoáng sản đang trình Quốc hội xem xét, thông qua đã phân nhóm/loại khoáng sản tại Điều 7, theo đó khoáng sản chia làm 04 nhóm để quản lý theo công dụng của từng nhóm và cải cách thủ tục hành chính, đồng thời bổ sung và làm rõ các hoạt động thu hồi khoáng sản, đăng ký khai thác khoáng sản nhóm IV không phải cấp giấy phép thăm dò, khai thác khoáng sản (quy định chi tiết tại Điều 78).

*Về đề nghị sớm tham mưu Chính phủ ban hành sửa đổi Nghị định số 08/2022/NĐ-CP ngày 10 tháng 01 năm 2022 của Chính phủ:

Tại điểm c khoản 1 Điều 28 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 đã quy định đất trồng lúa nước từ 02 vụ trở lên là một trong các yếu tố nhạy cảm về môi trường; quy định này được quy định chi tiết hơn tại điểm đ khoản 4 Điều 25 Nghị định số 08/2022/NĐ-CP ngày 10 tháng 01 năm 2022 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường, cụ thể: “Dự án có yêu cầu chuyển đổi mục đích sử dụng đất trồng lúa nước từ 02 vụ trở lên theo thẩm quyền quy định của pháp luật về đất đai”. Căn cứ quy định của Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, tại Phụ lục IV Nghị định số 08/2022/NĐ-CP đã quy định dự án có yêu cầu chuyển đổi mục đích sử dụng đất trồng lúa nước từ 02 vụ trở lên có diện tích chuyển đổi thuộc thẩm quyền chấp thuận của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh theo quy định của pháp luật về đất đai thì thuộc đối tượng thực hiện đánh giá tác động môi trường. Quy định này nhằm thống nhất thẩm quyền quản lý hồ sơ môi trường của các cơ quan theo pháp luật về bảo vệ môi trường với pháp luật về đất đai và pháp luật khác có liên quan.

Hiện nay, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã trình Chính phủ dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 08/2022/NĐ-CP ngày 10 tháng 01 năm 2022 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường tại Tờ trình số 19/TTr-BTNMT ngày 29 tháng 02 năm 2024 và hoàn thiện dự thảo theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, báo cáo Thủ tướng Chính phủ tại Công văn số 4236/BTNMT-MT ngày 30 tháng 6 năm 2024. Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Phiếu ghi ý kiến thành viên Chính phủ, chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà tại buổi làm việc ngày 06 tháng 9 năm 2024, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã tiếp tục rà soát, hoàn thiện thêm một bước dự thảo Nghị định đối với nội dung này, trong đó dự kiến đề xuất sửa đổi đối tượng tại cột (3) số thứ tự 6 Phụ lục IV Nghị định số 08/2022/NĐ-CP thành “Có diện tích chuyển đổi đất trồng lúa nước từ 02 vụ trở lên từ 05 ha đến dưới 50 ha” để cắt giảm đối tượng phải thực hiện đánh giá tác động môi trường theo tiêu chí này. Đồng thời, trong dự thảo Nghị định cũng đã bổ sung điều khoản quy định phân cấp cho địa phương thẩm quyền thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường toàn bộ các dự án được phân loại theo tiêu chí này.

*Về đề nghị sớm ban hành văn bản bỏ quy định khai thác nước là yếu tố nhạy cảm phải đánh giá tác động môi trường:

Theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 28 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, quy mô khai thác tài nguyên thiên nhiên là một trong các tiêu chí về môi trường để phân loại dự án đầu tư. Tuy nhiên, đây không phải là yếu tố nhạy cảm về môi trường như ý kiến cử tri nêu trên. Theo đó, việc phân loại dự án đầu tư phải thực hiện đánh giá tác động môi trường đối với tiêu chí này đang được quy định tại điểm d khoản 4 Điều 28 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 và được quy định chi tiết tại số thứ tự 9 Phụ lục IV Nghị định số 08/2022/NĐ-CP.

Bộ Tài nguyên và Môi trường đã trình Chính phủ dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 08/2022/NĐ-CP ngày 10 tháng 01 năm 2022 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường tại Tờ trình số 19/TTr-BTNMT ngày 29 tháng 02 năm 2024 và Công văn số 4236/BTNMT-MT ngày 30 tháng 6 năm 2024, trong đó đề xuất sửa đổi đối tượng tại cột (3) số thứ tự 9 Phụ lục IV Nghị định số 08/2022/NĐ-CP thành: “Thuộc thẩm quyền cấp giấy phép về khai thác khoáng sản, khai thác, sử dụng tài nguyên nước của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh (trừ trường hợp có khối lượng khai thác nước dưới đất dưới 500 m³/ngày đêm hoặc có khối lượng khai thác nước mặt dưới 50.000 m³/ngày đêm)” qua đó cắt giảm nhiều đối tượng phải thực hiện đánh giá tác động môi trường theo tiêu chí này.

*Về đề nghị bỏ việc cấp giấy phép môi trường đối với các mỏ khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường ở quy mô cấp phép cấp tỉnh (yêu cầu làm đăng ký môi trường với cấp xã sau khi được phê duyệt kết quả thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường): Điều 39 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 quy định đối tượng phải có giấy phép môi trường; theo đó, “Dự án đầu tư nhóm 1, nhóm II và nhóm III có phát sinh nước thải, bụi, khí thải xả ra môi trường phải được xử lý hoặc phát sinh chất thải nguy hại phải được quản lý theo quy định về quản lý chất thải khi đi vào vận hành chính thức”. Theo tiêu chí nêu trên thì không có cơ sở để “bỏ việc cấp giấy phép môi trường đối với các mỏ khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường ở quy mô cấp phép cấp tỉnh (yêu cầu làm đăng ký môi trường với cấp xã sau khi được phê duyệt kết quả thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường)". Tuy nhiên, hiện nay, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã trình Chính phủ dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 08/2022/NĐ-CP, theo đó có đề xuất bổ sung mức lưu lượng cận dưới của tiêu chỉ xả nước thải, bụi, khí thải ra ngoài môi trường phải cấp giấy phép môi trường, qua đó sẽ giảm nhiều đối tượng phải cấp giấy phép môi trường.

(Lê Nguyễn Trọng Xuân - VPTU)